Het college presenteert aan u de tweede begroting van deze bestuursperiode. Het is een sluitende begroting voor de komende twee jaren. De jaren 2024 en 2025 zien er goed uit. Daarna wordt het minder, vanwege een lagere rijksbijdrage. Dat vormt echter geen aanleiding tot ingrijpen. We volgen hierbij het VNG-advies om de lasten voor 2026 en 2027 realistisch in beeld te brengen, met de verwachting dat daaruit tekorten blijken. Verderop in de begroting gaan we hier verder op in.
De begroting gaat niet alleen over de financiële positie van de gemeente. Net zo belangrijk is het tenslotte, wat er met de beschikbare middelen wordt gedaan. Dit college is trots op het voorzieningenniveau in onze gemeente. Prachtige projecten zijn in voorbereiding, in uitvoering of al volop in gebruik als het gaat om de scholen in onze gemeenten. Op allerlei plekken in de gemeente wordt gewerkt aan uitvoering van de kernagenda’s. En zelf hebben we ook twee grote, spannende projecten lopen; een passend nieuw gemeentehuis in Geldermalsen en de nieuwe gemeentewerf in Rumpt. Zo hopen we ook in de toekomst, onze inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers van dienst te zijn.
We willen een gemeente zijn waar het goed wonen is. Wonen gaat niet alleen maar over stenen, maar over samenhang, over het bouwen van gemeenschappen in een straat, wijk of dorp. Dit college knokt voor meer woningen in iedere kern, zodat onze kinderen (wanneer ze dat willen), in onze prachtige gemeente kunnen blijven wonen. Dat maken we concreet in kansenkaarten voor Heukelum, Tricht en Spijk. En met woningbouw in Herwijnen, Beesd, Ophemert, Heukelum en de flexwoningen in Tricht en Opijnen. We bieden inwoners ook ruimte voor nieuwe woonvormen zoals pré-mantelzorgwoningen, tiny houses en microwoningen.
Ieder jaar zijn we nog in staat om een sluitende begroting te presenteren, ook voor 2024 en 2025. Maatschappelijke ontwikkelingen vragen de komende jaren investeringen van gemeenten in de samenleving, maar zonder extra bijdrage van het rijk zullen er keuzes gemaakt moeten worden. Dat betekent niet dat we meteen hoeven te snijden in onze begroting. Wel betekent het, dat we mogelijkheden in kaart brengen en analyseren om onze begroting om te buigen. Zo anticiperen we vroegtijdig op toekomstige (financiële) ontwikkelingen. Het is lastig om nu al conclusies over 2026 en verder te trekken, en dat moeten we ook niet te vroeg willen doen. Dit college doet haar huiswerk, zonder maatregelen té vroeg te willen effectueren. Wanneer het zover is, brengen we raad in positie.
Het jaar 2024 is voor ons het pilotjaar voor de paragraaf Kerngericht begroten. In de komende jaren zullen we deze paragraaf door ontwikkelen. Zo willen we de budgetten steeds meer koppelen aan activiteiten en projecten in de kernen. Hiervoor doen we komend jaar onderzoek naar het meer kerngericht inrichten van de plannen voor het beheer van de openbare ruimte. Het doel is om dit uiteindelijk te verbreden naar alle begrotingsonderdelen, voor zover dit op kernniveau te herleiden en in te richten is. Dit is een complexe opgave, omdat het maatwerk voor elke kern en zijn buitengebied vraagt. Hierbij onderzoeken we ook de samenhang tussen budgetten en de demografische gegevens van de kernen en gaan we trends in beeld brengen.
Dit is de eerste keer dat we de begroting presenteren met de nieuwe programma-indeling, een bijzondere samenwerking tussen de ambtelijke organisatie en de gemeenteraad. De samenwerking omtrent de programma-indeling smaakte naar meer, en dit college is benieuwd naar de input van de raad ten aanzien van deze begroting. Samen kunnen we tenslotte meer dan alleen.
West Betuwe, oktober 2023
College van burgemeester en wethouders.